Cesarz Otton III i Bolesław Chrobry u grobu św. Wojciecha
(wiking.edu.pl)
Otton III i Bolesław Chrobry w czasie zjazdu gnieźnieńskiego
(wiking.edu.pl)
Zjazd gnieźnieński − pielgrzymka cesarza niemieckiego Ottona III do grobu św. Wojciecha w Gnieźnie. Najważniejszą jednak rolą wyprawy było spotkanie cesarza z potężnym księciem Polski, Bolesławem I Chrobrym. Zjazd odbył się między 7 a 15 marca 1000 roku.
Przebieg[]
Wstęp[]
Bolesław Chrobry - książę Polski był inicjatorem misji chrystianizacyjnych w okolicach graniczących z Polską. Kontakty z plemionami pogańskimi, w szczególności z Prusami, były znaczne utrudnione ze względów na znaczne różnice w języku. Na tej zasadzie wsparł wyprawę wygnanego biskupa praskiego Świętego Wojciecha w 997 roku, który wyruszył na terytoria plemion pruskich, ale wyprawa zakończyła się zabiciem misjonarza przez pogańskich Prusów. Książę wykupił ciało męczennika za równowartość jego wagi w złocie. Z tym wydarzeniem łączy się też legenda o słynnym Wdowim Groszu. Ciało następnie złożono w katedrze gnieźnieńskiej. Zdecydowano się na ten krok ze względu na opór w pochówku, księcia czeskiego Bolesława II. Przemyślidzi (dynastia z której wywodził się władca Czech) byli skonfliktowani z Sławnikowicami, z rodu z którego pochodził męczennik. Rozgłos o wydarzeniach w Prusach rozniósł się wtedy po całym świecie chrześcijańskim, co miało wpływ na wzrost znaczenia Polski na arenie międzynarodowej. Polska urosła do rangi dość silnego księstwa na krańcach chrześcijańskiego świata a prestiż władcy Polski wzrósł. Wzmocniło to kanonizacja papieska Wojciecha w 999 roku. Był to też element łańcuchowy rozłamu związku między polskim a czeskim kościołem.
Pielgrzymka cesarza Ottona[]
Koronacja księcia Bolesława Chrobrego przez cesarza Ottona III w Kronice Galla Anonima.
Nowo ogłoszony święty zainteresował cesarza niemieckiego, Ottona III. W efekcie ten wyruszył z pielgrzymką do grobu Wojciecha w 1000 roku. Bolesław przyjął Ottona z honorami i w przepychu. Sam cesarz miał na celu stworzenie wielkiego państwa, które składałoby się z czterech równorzędnych części: Germanii, Galii, Italii i Słowiańszczyzny. Tej ostatniej władcą miał zostać właśnie Bolesław Chrobry. Zjazd miał bardzo korzystny przebieg dla Polski. Otto przywiózł ze sobą bullę papieską, która ustanawiała arcybiskupstwo w Gnieźnie oraz biskupstwa w Kołobrzegu, Wrocławiu i Krakowie (w Poznaniu istniało już od 968 roku). Kościół w Polsce uniezależnił się od niemieckiego. Biskupstwa polskie podlegały arcybiskupstwu w Gnieźnie, a nie jak to było wcześniej z Poznaniem - Merseburgowi. Otto dokonał także symbolicznej koronacji królewskiej, a przynajmniej wyraził na nią zgodę, co potwierdzał przyjacielski gest włożenia na skronie Bolesława cesarskiego diademu. Władcy obdarowali się także wartościowym w średniowieczu prezentami, a mianowicie relikwiami. Bolesław podarował Ottonowi ramię św. Wojciecha, cesarz odwzajemnił się włócznią św. Maurycego. Ponadto cesarz zrzekł się inwestytury i zwolnił księcia od płacenia trybutu. Władca Polski oddał cesarzowi także 300 swoich drużynników.
Według niektórych podań Bolesław odprowadził Ottona aż do Akwizgranu, tam podarował księciu wiele różnych darów. Możliwe, że wśród nich był tron Karola Wielkiego.
Podsumowanie[]
Otton III w wielu gestach wobec Polski dążył do przyjaznych stosunków z Polakami, a także do zbliżeń między obydwoma krajami czy zawiązaniem sojuszu polsko-niemieckiego. Celem cesarza był sojusz z granicznymi władcami, a nie zmuszanie ich do uległości lennictwa wobec cesarstwa, jednak ambitny młody władca zmarł w roku 1002 czym przekreślono szansę na realizację polityki Ottona. Zaś relacje polsko-niemieckie uległy znaczącemu ochłodzeniu, a nowy król niemiecki Henryk II Święty nie był przyjaźnie nastawiony do Polski i szybko doszło do wojny pomiędzy obydwoma krajami.