Jan Paweł II (właśc. Karol Józef Wojtyła, ur. 18 maja 1920 w Wadowicach, zm. 2 kwietnia 2005 w Watykanie) − 264. papież i 6. Suweren Państwa Miasta Watykan w okresie od 16 października 1978 do 2 kwietnia 2005, święty Kościoła katolickiego.
Biografia[]
Dzieciństwo i młodość[]
Karol Wojtyła urodził się w Wadowicach 18 maja 1920, jako drugi syn Karola Wojtyły i Emilii z Kaczorowskich. Został ochrzczony w kościele parafialnym 20 czerwca przez księdza Franciszka Żaka, kapelana wojskowego. Pierwszą Komunię świętą przyjął 29 maja 1929, a sakramentu bierzmowania udzielił mu arcybiskup Adam Stefan Sapieha 3 maja 1938.
Wczesny okres jego dojrzewania jako nastolatka został naznaczony śmiercią najbliższych. Gdy miał 9 lat, zmarła jego matka − 13 kwietnia 1929. Trzy lata później, 5 grudnia 1932, w wieku 26 lat, na szkarlatynę zmarł jego brat Edmund.
Od września 1930, po zdaniu egzaminów wstępnych, Karol Wojtyła rozpoczął naukę w ośmioletnim Państwowym Gimnazjum Męskim im. Marcina Wadowity w Wadowicach. W pierwszej klasie ksiądz Kazimierz Figlewicz zachęcił go do przystąpienia do kółka ministranckiego, którego stał się prezesem. Podczas nauki w gimnazjum, Karol zainteresował się teatrem.
Studia[]
14 maja 1938 Karol Wojtyła zakończył naukę w gimnazjum otrzymując świadectwo maturalne z oceną celującą, która umożliwiała podjęcie studiów na większości uczelni bez egzaminów wstępnych. Karol Wojtyła wybrał studia polonistyczne na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Rozpoczął je w październiku 1938. W tym czasie zamieszkał wraz z ojcem w Krakowie. Od października 1938 do lutego 1941 Karol Wojtyła studiował, uczęszczał na spotkania grupy literackiej, a także tworzył poezję. W lutym 1940 poznał Jana Tyranowskiego, który prowadził dla młodzieży męskiej koło wiedzy religijnej. Wojna odebrała Karolowi Wojtyle możliwość kontynuowania studiów, zaczął więc, w 1940, pracować jako pracownik fizyczny w zakładach chemicznych Solvay. 18 lutego 1941 po długiej chorobie zmarł ojciec Karola Wojtyły. Rozstanie Wojtyły z teatrem nastąpiło nagle w 1942, kiedy 22 sierpnia postanowił rozpocząć studiowanie teologii. Dlatego wstąpił do tajnego Metropolitalnego Seminarium Duchownego w Krakowie. W okresie od kwietnia 1945 do sierpnia 1946 Karol Wojtyła pracował na uczelni jako asystent i prowadził seminaria z historii dogmatu.
Kapłaństwo[]
1 listopada 1946 kardynał Adam Stefan Sapieha wyświęcił Karola Wojtyłę na księdza. 2 listopada jako neoprezbiter odprawił mszę prymicyjną w krypcie świętego Leonarda w katedrze na Wawelu. 15 września Karol Wojtyła wraz z klerykiem Stanisławem Starowieyskim poprzez Paryż wyjechał do Rzymu, aby kontynuować studia w Rzymie. 14 czerwca 1948 zdał egzamin doktorski, a 19 czerwca obronił pracę Zagadnienia wiary w dziełach św. Jana od Krzyża.
8 lipca 1948 Karol Wojtyła został skierowany do pracy w parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Niegowici, gdzie przybył 28 lipca. Spełniał tam zadania wikariusza i katechety. 24 listopada 1948 na Wydziale Teologicznym obronił pracę magisterską Pojęcia zjednoczenia środka duszy z Bogiem w nauce św. Jana od Krzyża, a 16 grudnia na Uniwersytecie Jagiellońskim uzyskał tytuł doktora teologii za rozprawę De fide apud S. Joannem a Cruce. 17 marca 1949 został przeniesiony do parafii świętego Floriana w Krakowie. W grudniu 1953 zakończył przewód habilitacyjny na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Posługa biskupia[]
Karol Wojtyła jako biskup.
4 lipca 1958 Karol Wojtyła otrzymał nominację biskupią, a 28 września został mianowany przez metropolitę krakowsko-lwowskiego Eugeniusza Baziaka biskupem tytularnym Ombrii oraz biskupem pomocniczym Krakowa. Biskup Wojtyła aktywnie uczestniczył w soborze watykańskim II. Uczestniczył we wszystkich sesjach. 13 stycznia 1964, półtora roku po śmierci swego poprzednika, arcybiskupa Eugeniusza Baziaka, Karol Wojtyła został mianowany arcybiskupem metropolitą krakowskim. W 1966 Karol Wojtyła zaangażował się w obchody tysiąclecia chrztu Polski. Krakowskie uroczystości milenijne przypadły na 6-8 maja. 29 maja 1967 został nominowany kardynałem. Podczas konsystorza 26 czerwca odebrał nominację, a 28 czerwca 1967 otrzymał w Kaplicy Sykstyńskiej od papieża Pawła VI czerwony biret. 18 czerwca 1968 objął tytularny kościół San Cesareo w Rzymie.
Pontyfikat[]
Nowo wybrany papież Jan Paweł II.
Kardynał Wojtyła brał udział w obu konklawe w 1978. 16 października, po godzinie siedemnastej, w trzecim dniu konklawe, został wybrany na papieża i przyjął imiona Jan Paweł II.
Rok później udał się na pierwszą pielgrzymkę do Polski. W czasie swojego pontyfikatu odbył 104 pielgrzymki, w tym dziewięć do ojczyzny. Łącznie odwiedził ponad 900 miejscowości w 130 różnych państwach. Wizytował też 317 z 333 rzymskich parafii, wypełniając przy tym obowiązki biskupa Rzymu. W czasie całego pontyfikatu kanonizował 482 osoby, w tym dziewięciu Polaków, a błogosławionymi zostało ogłoszonych 1338 osób. Jan Paweł II napisał 14 encyklik, 15 adhortacji apostolskich, 13 konstytucji apostolskich, 45 listów apostolskich, 29 motu proprio i tysiące innych listów papieskich wystosowanych z różnych okazji istotnych dla życia Kościoła katolickiego. Z jego inicjatywy opracowano Kodeks Prawa Kanonicznego, Kodeks Kanonów Kościołów Wschodnich, Katechizm Kościoła Katolickiego i Kompendium Nauki Społecznej Kościoła. Napisał też kilka autorskich książek: Tryptyk rzymski, Wstańce, chodźmy, Dar i tajemnica, Przekroczyć próg nadziei i Pamięć i tożsamość. Tytuł doktora honoris causa nadało papieżowi z Polski dziesięć uniwersytetów. Jan Paweł podejmował też działania ekumeniczne. W 1985 zainicjował Światowe Dni Młodzieży, a od 1993 każdego 11 lutego jest obchodzony Światowy Dzień Chorego.
Papież Jan Paweł II.
13 maja 1981 papież został postrzelony na Placu Świętego Piotra przez Mehmeda Ali Agca, któremu Jan Paweł II wybaczył. Od lat 90. XX wieku Jan Paweł II chorował na chorobę Parkinsona. Pierwsze objawy pojawiły się w 1992. 15 lipca 1992 usunięto operacyjnie guz okrężnicy. Z kolei w listopadzie 1993 papież spadł ze schodów i złamał sobie bark, a w kwietniu następnego roku złamał kość udową prawej nogi. W grudniu 1995 grypa uniemożliwiła mu sprawowanie bożonarodzeniowej mszy, a w marcu i sierpniu 1996 niedomagania ze strony układu pokarmowego zmusiły go do odwołania audiencji. W październiku 1996 został usunięty wyrostek robaczkowy. W czerwcu 1999 na skutek upadku w Polsce, w marcu 2002 z powodu ataku artretyzmu w prawym kolanie i w listopadzie 2003 z powodu nasilenia się dolegliwości jelitowych odwołano zaplanowane spotkania. W sierpniu 2004 podczas mszy w Lourdes pojawiły się u papieża problemy z oddychaniem. W ostatnim roku życia jego stan zdrowia się systematycznie pogarszał. W lutym Jan Paweł II zachorował na grypę, 30 marca podłączono mu sondę jelitową, a 31 marca do objawów grypy dołączyła infekcja dróg moczowych, wstrząs septyczny, niewydolność krążeniowa i oddechowa. 1 kwietnia Watykan oficjalnie oświadczył, że stan zdrowia papieża się gwałtownie pogorszył. Jan Paweł II zmarł 2 kwietnia 2005 o godzinie 21:37.
Pogrzeb Jana Pawła II.
Pogrzeb papieża odbył się 8 kwietnia. Msza była koncelebrowana przez kilka tysięcy duchownych, a uczestniczyło w niej 300 tysięcy wiernych na placu św. Piotra i pięć milionów w całym Rzymie. Pogrzeb zgromadził też ponad dwustu przedstawicieli państw i religii. Grób Jana Pawła II początkowo znajdował się w Grotach Watykańskich. Od 2011 szczątki papieża spoczywają w kaplicy świętego Sebastiana bazyliki świętego Piotra.
Błogosławiony i święty Kościoła katolickiego[]
Beatyfikacja[]
.jpg){kind=link}
Msza beatyfikacyjna − 1 maja 2011
Po śmierci Jana Pawła II, jego następca Benedykt XVI rozpoczął jego proces beatyfikacyjny. Papież-Polak został beatyfikowany 1 maja 2011.
Msza święta beatyfikacyjna rozpoczęła się 1 maja, o godzinie 10:00. W chwili, gdy Benedykt XVI wymawiał formułę beatyfikacyjną, odsłonięto portret uśmiechniętego błogosławionego Jana Pawła II. Obraz zwisał z głównej loggii Bazyliki św. Piotra. Wkrótce potem francuska zakonnica Marie Simon-Pierre, która została uzdrowiona z zaawansowanej choroby Parkinsona dzięki wstawiennictwu polskiego papieża, zaniosła relikwie błogosławionego przed ołtarz. Towarzyszyła jej siostra Tobiana, która opiekowała się chorym papieżem w ostatnich dniach jego życia. W beatyfikacji brały udział delegacje z 87 krajów − głównie prezydenci i szefowie rządów. Obecne były delegacje wszystkich rodzin królewskich. Akredytowanych było 2300 dziennikarzy. a cała uroczystość była transmitowana przez 1300 stacji telewizyjnych na całym świecie.
Kanonizacja[]
27 kwietnia 2014 papież Franciszek ogłosił Jana Pawła II wraz z Janem XXIII świętymi. Uroczystość kanonizacyjna rozpoczęła się o godzinie 10:00 Litanią do Wszystkich Świętych. Następnie zostały przyniesione na ołtarz relikwie świętych papieży − relikwię z krwią Jana Pawła II niosła cudownie uzdrowiona Floribeth Mora Diaz. O 10:15 papież Franciszek ogłosił swoich poprzedników świętymi. Po mszy kanonizacyjnej wierni mieli możliwość modlitwy przy grobach świętych papieży. Według danych szacunkowych, w kanonizacji Jana XXIII i Jana Pawła II na Placu Świętego Piotra uczestniczyło 800 tysięcy wiernych.
Stosunek wobec celibatu[]
Ciekawostki[]
- Jan Paweł II spędzał dużo czasu na nartach.
- Jan Paweł II lubił kremówki. W Wadowicach kwitnie handel tymi słodyczami.
- Jan Paweł II kochał góry i spędził wiele czasu na wędrówkach po nich. Do dziś istnieje wiele oznakowanych szlaków, po których chodził papież.
- Jan Paweł II był pierwszym papieżem czytającym bez okularów.
- Jan Paweł II był pierwszym papieżem noszącym zegarek na rękę.
- Był również pierwszym papieżem jeżdżącym na nartach, uprawiającym wspinaczkę górską, czy też pływającym kajakiem.
- Jan Paweł II znał 7 języków obcych. Biegle władał angielskim, francuskim, niemieckim, włoskim, hiszpańskim, rosyjskim, mówił także po łacinie. Papież-Polak przemawiał także po litewsku, ukraińsku, węgiersku i czesku.
- Jan Paweł II był pierwszym papieżem, który napisał list do dzieci.
- Jan Paweł II wprowadził do Watykanu internet.
Przypisy[]
Źródła[]
- Oni zmienili historię. Wydawnictwo IBIS. Poznań 2011.
- kard. Stanisław Dziwisz Świadectwo, w rozmowie z Gian Franco Svidercoschim. Warszawa 2007.
- Krzysztof Żywczak; Polscy święci; Wydawnictwo SBM; Warszawa 2014; ISBN 978-83-7845-451-9.