Pomnik Herkusa Montego w Kłajpedzie
Herkus Monte (ur. ok. 1225 roku - zm. 1273 r.) – wódz pruski, przywódca II powstania pruskiego.
Opis[]
Był synem wodza Natangów. W dzieciństwie został wzięty przez Krzyżaków jako zakładnik. Rycerze zakonni ochrzcili go oraz zapewnili wszechstronne wykształcenie - szkolił się w rzemiośle rycerskim w Magdeburgu, gdzie nauczył się zachodnioeuropejskiej taktyki walki oraz sztuki budowy i zdobywania nowoczesnych fortyfikacji. Po klęsce Krzyżaków w walce ze Żmudzinami w bitwie pod Durbem, poparł swoich rodaków w II powstaniu pruskim, w którym stanął na czele swoich Natangów. Dzięki znajomości krzyżackiej taktyki i nowoczesnym sposobom walki, zdobył prawie wszystkie krzyżackie zamki. W bitwie pod Pokarminem pokonał Krzyżaków w otwartym polu. Sukces ten powtórzył w roku 1263 ponownie pokonując Krzyżaków pod Lubawą, gdzie poległ mistrz Helmeryk von Würzburg.
Planował po unicestwieniu Krzyżaków utworzyć zjednoczone, chrześcijańskie państwo pruskie. Napisał list do papieża Urbana IV, w którym zapewniał, że Prusowie nie walczą z chrześcijaństwem, ale z niesprawiedliwym zakonem krzyżackim i że oddają się w opiekę papieżowi. Opieka papieża niewiele jednak dała, gdyż Krzyżacy sprowadzili ogromne posiłki z Niemiec. Herkus Monte skutecznie jednak niszczył wszelkie oddziały zakonne, stosując taktykę wojny podjazdowej. Krzyżacy uznali, że nie stłumią powstania póki Herkus żyje. Za pomocą podstępu pojmali oni pruskiego wodza, powiesili go i przebili dla pewności mieczem. Po jego śmierci powstanie upadło, a Prusowie zostali wynarodowieni.