Zygmunt Antoniewicz (ur. 1874 w Poznaniu, zm. 9 maja 1919 w drodze ze Lwowa do Poznania) – osoba szczególnie zasłużona dla Polski, polski artysta-plastyk i wojskowy ormiańskiego pochodzenia, uczestnik I wojny światowej, powstania wielkopolskiego i wojny polsko-bolszewickiej. Odznaczony Krzyżem Wielkim z Gwiazdą Orderu Virtuti Militari, Złotym Krzyżem Za Zasługi Związku Powstańców oraz Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym. Przyjaciel hrabiego podpułkownika Ignacego Mielżyńskiego.[1].
Biografia[]
Zygmunt Antoniewicz (Zygmunt von Bagratuni-Antonjan-Antoniewicz de Bołoz - Սիկիզմունդ Բագրատունի Անտոնեան Անտոնիեւիչ Պողոսի Անիեցի) urodził się w Poznaniu jako syn polskiego Ormianina Michała-Wacława Antoniewicza de Bołoz i austriackiej Ormianki Augusty von Wolf (Kajlkeri/Գայլքերի). Po ukończeniu gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu studiował sztuki piękne. Ożenił się z Józefą Kurzyńską (zm. 1956), był ojcem Zdzisława Antoniewicza i dziadkiem Rolanda Antoniewicza i Jana Antoniewicz
Po wcieleniu do armii pruskiej odbył służbę wojskową i walczył na wielu frontach I wojny światowej, po czym został oficerem powstania wielkopolskiego. Tu poznał Stanisława Mikołajczyka – wówczas młodego jeszcze „szczeniaka” ze wsi, który był przepojony głębokim patriotyzmem i nienawiścią do zaborców. W znaczeniu przenośnym należał do spadkobierców Michała Drzymały, który wszystko czynił „na pohybel okupantów”. Był także chłopakiem nadzwyczaj pojętnym, uczynnym i inteligentnym. Nic więc dziwnego, że zaprzyjaźnili się. Ale ta przyjaźń nie mogła potrwać długo i dlatego odziedziczył ją jego syn – Zdzisław Antoniewicz, którego losy później w dziwny sposób związały się z Mikołajczykiem. Po zwycięstwie Powstania, za radą przyjaciela rodziny i głównodowodzącego powstania, generała Józefa Dowbor-Muśnickiego przeszedł do Wojska Polskiego. Wziął udział w wojnie polsko-bolszewickiej i jako pułkownik Legionów Piłsudskiego w dniu 6 maja 1919 roku pod Lwowem został ciężko ranny. Zmarł 9 maja 1919 roku w drodze do Poznania. Rozkazem marszałka Józefa Piłsudskiego uznano go za Poległego na Polu Chwały i pośmiertnie odznaczono Krzyżem Wielkim z Gwiazdą Orderu Virtuti Militari oraz awansowano do stopnia generała brygady. Został pochowany na Cmentarzu Bohaterów na stokach Cytadeli Poznańskiej – na jego własne życzenie - wśród towarzyszy broni na parceli powstańców wielkopolskich. W jego pułku walczyli ochotnicy - Ormianie węgierscy i Węgrzy pod dowództwem mjr.Ferdinanda Leó Miklóssy, po agresji sowieckiej na Węgry (1945) prześladowanych przez węgierską bezpiekę. W okresie międzywojennymi byli oni członkami Związku Legionistów Polskich (Lengyel Legionisták Egyesülete).
Ożenił się z Józefą Kurzyńską (zm. 1956). Z tego małżeństwa pochodziło pięcioro dzieci:
- Halina Leokadia (ur. 1906[2], zm. 1991);
- Zdzisław (ur. 3 lutego 1908, zm. 21 października 1984), dziennikarz, dyplomata, trener i sędzia sportowy;
- Janusz (ur. 1912, zm. 8 lutego 1991);
- Urszula (ur. 1915, zm. ?);
- Tadeusz (ur. 1915, zm. ?), zesłany do niemieckiego obozu koncentracyjnego.
Odznaczenia[]
- Krzyż Wielki z Gwiazdą Orderu Virtuti Militari - II Rzeczpospolita (post mortem)
- Krzyż Walecznych - II Rzeczpospolita (post mortem)
- Wielkopolski Krzyż Powstańczy - II Rzeczpospolita (post mortem)
Linki zewnętrzne[]
- http://poznan.naszemiasto.pl/tag/zygmunt-antoniewicz.html
- http://inacioangelos.wordpress.com/tag/zygmunt-antoniewicz/
- http://niepoprawni.pl/blog/6011/gwiazdowie-bronia-niepodleglosc-wegier-przeciwko-bylym-komunistom
- http://wielkopolska.naszemiasto.pl/tag/zygmunt-antoniewicz.html
- http://britishscience.edublogs.org/2012/06/05/antoniewicz-roland-12-fo-bune-avagy-a-kommunista-lejaratas-hos-aldozata/
- http://www.wfeh.webd.pl/print.php?type=F&thread=1048&post=8918&nr=7
- http://muzeumbronipancernej.pl/pl/newsmbpcswl/1-latest-news/398-pami-bohaterom-odsona-ii-
- http://www.wfeh.webd.pl/forum/viewthread.php?thread_id=1048
- http://odkrywca.pl/ustawienie-tabliczek-na-grobach-zolnierzy-w-p-i-powstancow-wlkp-,702398.html
- http://www.gazetapolska.pl/9949-tak-smakuje-wolnosc-w-opolu
- http://www.pl.hukol.net/themenreihe.p?c=Uczestnicy%20wojny%20polsko-bolszewickiej
- http://www.naukowy.pl/encyklopedia/Antoniewicz
- http://www.pl.hukol.net/themenreihe.p?c=Odznaczeni%20Orderem%20Virtuti%20Militari%20%28chronologia%29
- http://www.rusy.webege.com/Historia_Zygmunt_Antoniewiczints.html
- http://www.iphone.reklik.com/App-Antoniewiczne.php
- http://www.urzad.webege.com/Wiedz_Zygmunt_Antoniewicztions.php
- http://www.muzyka.pc-wallpapers.biz/?title=Zygmunt_Antoniewicz
- http://www.encyklopedia.superbody.pl/?title=Antoniewicz
- http://www.a1outlet.com/ODZNACZENI-ORDEREM-VIRTUTI-MILITARI-II/1231874996/catalog
- http://www.encyklopedia.superbody.pl/?title=Zygmunt_Antoniewicz
- http://www.pl.hukol.net/themenreihe.p?c=Armenia
- http://www.naukowy.pl/encyklopedia/Zygmunt_Antoniewicz
Przypisy
- ↑ http://hu.metapedia.org/wiki/Zygmunt_Antoniewicz
- ↑ Teki Dworzaczka, hasło: Antoniewiczowie, [1] (ostatni dostęp 5.06.2007).